Hamîdetü’l–Usûl Üzerine
Miladi 19. yüzyıl, yarım kalmış ihya teşebbüsleriyle doludur; bir seyl-i huruşan gibi gelen Batı istilası karşısında, kendilerini varlığı muhafaza konumunda bulan Müslümanların yapmaya çalıştıkların şeylerin en önemlisi, mevcut medeniyet birikimini ihya üzerinden, bir çıkış yolu oluşturma gayretidir. 19. yüzyılda hazırlanan ders kitapları ve zamanın icabı olarak açılan devlet okulları için hazırlanan müfredat, bu ihya sürecinin […]
Asılların Aslı’yla İrtibat ve el–Munkız Mine’d–Dalâl
el–Munkız, Gazzâlî’nin hem kendi hakikat arayışını, krizini ve hakikate ulaşma sürecini özetlediği hem de yaşadığı dönemde hakikat iddiasında bulunan ekolleri değerlendirdiği eseridir. Dolayısıyla eserin muhteva olarak iki ana kısımdan oluştuğu söylenebilir: Birincisi, şahsi bir kriz ve hakikat arayışının tasvir edildiği; ikincisi ise hakikat iddiasında bulunan kelamcılar, sûfiler, filozoflar ve bâtınîlerden ibaret dört zümrenin iddialarının değerlendirildiği […]
“Yöntem” Savaşları Hem Hakikatten Hem de Kesinlikten Önce İnsan Gelir
“Bir yöntem olarak Kilise”nin, 14. ve 15. yüzyıllarda vuku bulan nedenlerle çökmesi ertesinde Batı Avrupa’da hakikate ve bilgiye ilişkin yeni bir yöntem arayışı baş gösterdi. Pek çok yöntem teklifi arasında Tartaglia’nın ölçme ve sayma, Francis Bacon’un empirik (deneyim ve deney) içerikli tümevarım, Descartes’ın daha çok hendesî matematiği dikkate alan açık–seçik ve kesinlik odaklı yaklaşımları örnek […]