İnsan Aklı ile Yapay Zekâ ve Büyük Dil Modelleri Üzerine Tahkikat

Alpaslan Durmuş

Alpaslan Durmuş



“Yapay Zekâ (AI)” ve “Büyük Dil Modeli (Large Language Model / LLM)” arasındaki ilişki, “bilgisayar” ve “işlemci” arasındaki ilişkiye benzetilebilir. Yapay zekâ, çok daha geniş bir alanı kapsayan genel bir terimdir; büyük dil modelleri ise bu alanın özel bir alt kümesidir.

Yapay zekâ, insan zekâsını taklit ederek öğrenme, problem çözme, karar verme, algılama ve dil işleme gibi bilişsel görevleri yerine getirebilen sistemler bütünüdür. Yapay zekânın altında makine öğrenmesi, derin öğrenme, bilgisayarlı görü ve doğal dil işleme gibi birçok farklı alt alan bulunur. Siri, otonom araçlar veya bir web sitesinin ürün tavsiyesinde bulunması gibi uygulamalar, yapay zekâ örnekleridir. Büyük dil modeli ise yapay zekânın doğal dil işleme alanındaki en gelişmiş alt dallarından biridir; insan dilinin anlama, işleme, üretme ve cevap verme işlevleri üzerine odaklanmış, devasa metin verileriyle eğitilmiş, derin öğrenme modelleridir. Büyük dil modelleri metin yazma, çeviri yapma, özet çıkarma ve soruları cevaplama gibi metin tabanlı görevlerde üstün performans gösterirler. ChatGPT, Gemini, Grok, DeepSeek gibi modeller, büyük dil modellerine örnektir. Velhasıl her büyük dil modeli, bir yapay zekâdır ancak her yapay zekâ, bir büyük dil modeli değildir.




Makalenin devamını okumak için Abone Olun